Afty rozwijają się w jamie ustnej, na wewnętrznej stronie warg lub policzków, na języku, a nawet na górnej części podniebienia. Tworzą bolesne, wrażliwe na dotyk owrzodzenia. Powszechnie występujące afty nie są zaraźliwe i zazwyczaj goją się w ciągu 1-2 tygodni. W poważniejszych przypadkach należy skonsultować się z dentystą. Wysypka bostońska to inaczej "choroba dłoni, stóp i ust" albo enterowirusowe pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej z wypryskiem. Przez zmiany skórne najczęściej zaatakowane są obszary dłoni Jednakże pęcherzyki są zlokalizowane w innych miejscach. W przypadku HFMD, jak sama nazwa wskazuje, występują one w jamie ustnej oraz na stopach i dłoniach. Z kolei w przebiegu ospy wietrznej występują one na twarzy, kończynach czy owłosionej skórze głowy. Mają również trochę inny wygląd, odpowiednio podłużne pęcherzyki na Włókniak pourazowy nie należy do groźnych zmian, jednak w pewnych sytuacjach niesie ryzyko i utrudnia codzienne funkcjonowanie. Co robić, aby zminimalizować ryzyko jego pojawienia się? Najlepszą profilaktyką włókniaków jamy ustnej jest unikanie podrażnień i rzucenie palenia. W przypadku drażniących śluzówki wypełnień Leczenie zakażenia wirusem bostonkiw ciąży. Choroba dłoni, stóp i jamy ustnej jest chorobą, która nie wymaga leczenia. Jest to choroba, która po 2 – 3 tygodniach ustępuje samoistnie. Nie istnieją leki zwalczające przyczynę choroby, dlatego też możliwe jest jedynie leczenie objawowe. Zastosowanie leków może być konieczne w Jedną z jej przyczyn może być choroba dłoni, stóp i jamy ustnej (ang. hand, foot and mouth disease, HFMD), znana także pod potocznie używaną nazwą bostonka lub choroba bostońska. Często chorują na nią dzieci poniżej 10 roku życia, zarażając się w przedszkolach i szkołach [1]. Bostonkę wywołują wirusy zwane enterowirusami . Jesień to okres, w którym nietrudno o złapanie infekcji wirusowej. Na działanie drobnoustrojów najbardziej narażone są małe dzieci, które uczęszczają do żłóbków i przedszkoli. Bostonka atakuje najczęściej właśnie dzieci, choć chorują na nią także osoby dorosłe. Bostonka jest chorobą niezwykle zakaźną, która wywołuje nieprzyjemną wysypkę na skórze, i błonie śluzowej jamy ustnej. To choroba zakaźna, na którą najszybciej można zapaść w porach przejściowych, czyli wiosną i jesienią. Chociaż rozprzestrzenia się drogą kropelkową, istnieją łatwe sposoby, aby uchronić dziecko przed zakażeniem. Choroba Bostońska (bostonka)Pierwsze objawy bostonki u dzieciJak długo trwa bostonka?Jak zapobiegać tej chorobie?Leczenie bostonki Choroba Bostońska (bostonka) Bostonka to popularna nazwa choroby, którą lekarze określają jako chorobę dłoni, stóp i jamy ustnej (HFMD). Najczęściej występuje u dzieci do 10 roku życia, w rzadkich przypadkach u dorosłych. Na szczęście wiek w żaden sposób nie wiąże się z nasileniem intensywności choroby. Mimo to bostonka u kobiet w ciąży może wiązać się z niebezpieczeństwem poronienia lub wystąpienia wad płodu, zwłaszcza w I trymestrze. bostonka w ciąży Bostonka jest wywoływana przez te same wirusy, które odpowiedzialne są również za przeziębienia, zapalenie gardła, letnią biegunkę u niemowląt, anginę wirusową, a także dużo poważniejsze choroby takie jak wirusowe zapalenie opon mózgowych czy zapalenie mięśnia sercowego – wirusy Coxsackie. Pierwsze objawy bostonki u dzieci Choroba bostonka u dzieci przenosi się niesamowicie szybko – przede wszystkim drogą kropelkową poprzez ślinę i inne wydzieliny. Wirusy znajdują się również wewnątrz typowych dla choroby pęcherzy. U kobiet w ciąży do zakażenia może dojść również poprzez przeniknięcie wirusów przez łożysko. bostonka u dzieci Symptomy choroby bostońskiej u dzieci przypominają te typowe dla choroby bornholmskiej lub osutki bostońskiej. Być może stąd pochodzi popularna nazwa choroby. Chodzi o objawy takie jak: ogólne złe samopoczucie wymioty nudności biegunka wysoka gorączka sięgająca nawet 40 st. C zapalenie gardła i migdałków bóle kości i stawów wysypka w postaci surowiczych pęcherzy (wysypka występuje najczęściej na dłoniach, podeszwach stóp, w gardle i jamie ustnej, również na pośladkach i w okolicach narządów płciowych) Jak długo trwa bostonka? Choroba trwa około dwóch tygodni i dzieli się na 3 etapy: 3 do 5 dni – wylęganie się wirusów w organizmie 2 do 3 dni – faza prodromalna polegająca na pojawianiu się pierwszych dolegliwości przypominających grypę, w ostatnich dniach występuje wysypka 7 do 10 dni – faza wysypkowo-osutkowa, czyli właściwa choroba Jak zapobiegać tej chorobie? Zapewne wiele osób zastanawia się ile razy można zachorować na bostonkę. Otóż niestety, ale jest to choroba, która może zaatakować organizm wiele razy. Dlatego warto jej zapobiegać. Podstawowe sposoby na unikniecie zachorowania na bostonkę u dzieci: stosowanie diety pełnej witamin, unikanie przegrzewanie dziecka, bostonka u dzieci a spacer – zdecydowanie tak! nawet w złą pogodę, izolowanie od dzieci, które zachorowały, mycie rąk i utrzymanie czystości w otoczeniu. Leczenie bostonki Leczenie bostonki ogranicza się jedynie do łagodzenia towarzyszących jej dolegliwości. Ze względu na to, że chorobę powodują wirusy, nie stosuje się antybiotykoterapii. Najczęściej lekarze polecają stosowanie leków przeciwgorączkowych, które dopasowane są do wieku dziecka, preparatów odkażających i przeciwbólowych do stosowania w jamie ustnej oraz zmniejszających świąd i pieczenie wysypki, która pojawia się na dłoniach i stopach. W przypadku, gdy choroba przebiega z objawami żołądkowymi np. biegunką lub wymiotami może być konieczne zastosowanie preparatów, które uzupełnią utracone elektrolity. Choroba bostońska najczęściej dotyczy dzieci. Fot. Dessie / Opublikowano: 15:38Aktualizacja: 17:02 Choroba bostońska, nazywana też chorobą dłoni, stóp i jamy ustnej to zakażenie wirusowe, które najczęściej pojawia się u dzieci, choć może dotyczyć w mniejszym stopniu i dorosłych. Objawia się gorączką i charakterystyczną wysypką. Jak można zarazić się „bostonką” i czy istnieją sposoby jej leczenia? Co to jest choroba bostońska? Choroba bostońska – jak można się zarazić? Choroba bostońska – objawy u dzieci Choroba bostońska – objawy u dorosłych Choroba bostońska a ospa wietrzna Leczenie choroby bostońskiej Kiedy zgłosić się z dzieckiem do lekarza?Choroba bostońska u kobiet w ciąży Choroba bostońska – powikłania Choroba bostońska – profilaktyka Co to jest choroba bostońska? Choroba bostońska jest wywoływana przez enterowirusy z grupy Coxsackie (A5, A10, A9, B1, B3 oraz EV 71), które odpowiedzialne są również za inne schorzenia takie jak: angina, przeziębienie, zapalenie gardła czy biegunka u niemowląt. Choroba bostońska swoją nazwę zawdzięcza miejscu, gdzie po raz pierwszy doszło do jej epidemii – Bostonu. “Bostonka” to potoczne określenie choroby dłoni, stóp i jamy ustnej (Hand, Foot, and Mouth Syndrome – HFMS), inaczej enterowirusowego pęcherzykowego zapalenia jamy ustnej z wypryskiem. Objawy skórne choroby po raz pierwszy opisali Robinson i Rhodes w 1958 roku, izolując wirusa Coxsackie A 16 od grupy 60 osób pochodzących z Toronto. Choroba bostońska – jak można się zarazić? Do zakażenia wirusem dochodzi drogą kropelkową (podczas kaszlu lub kichania), poprzez kontakt z wydalinami i wydzielinami osoby chorej oraz skażonymi nimi przedmiotami i powierzchniami. Jest to tzw. choroba brudnych rąk, ponieważ wirusy wydalane są z kałem nawet przez kilka tygodni od ustąpienia objawów klinicznych i do zarażenia często dochodzi przez brak właściwej higieny rąk. Chorobą można zarazić się także w wyniku dotknięcia płynu z pękających pęcherzyków pojawiających się na skórze. Źródłem infekcji może być skażona fekaliami woda albo pożywienie, w lecie także baseny i kąpieliska. Najczęściej chorują dzieci do 10 roku życia, ze względu na niecałkowicie wykształcony układ odpornościowy. U noworodków i niemowląt choroba ma cięższy przebieg niż u starszych dzieci. Dorośli chorują rzadziej, a zarażają się zwykle od dzieci, które przenoszą wirusa ze żłobka, przedszkola lub szkoły. Większe ryzyko zachorowania występuje u osób z zaburzeniami odporności (np. osoby po przeszczepach bądź zarażone wirusem HIV), cukrzycą czy chorobami nerek. Zarówno u dzieci jak i dorosłych może występować tzw. bezobjawowe nosicielstwo, gdy wirus jest obecny, ale nie występują objawy kliniczne. Trzeba pamiętać, że takie osoby mogą przenosić zarażenie na innych. Najwięcej zachorowań notuje się w okresie letnio – jesiennym, a szczyt zakażeń występuje późnym latem. Bostonka jest zwykle chorobą o łagodnym przebiegu. Może nie wykazywać żadnych objawów, albo tylko niektóre z nich. Czas od kontaktu z drobnoustrojem do pojawienia się objawów (okres wylęgania, inaczej inkubacji) wynosi od 3 do 6 dni. Typowe objawy choroby bostońskiej zwykle poprzedzają objawy prodromalne, grypopodobne takie jak: ogólne złe samopoczucie, osłabienie, rozbicie, bóle mięśni i gardła, nudności, wymioty i gorączka, brak apetytu, senność i apatia, zaczerwienienie gardła. Najbardziej charakterystycznym objawem bostonki jest nagłe wystąpienie bardzo wysokiej gorączki przekraczającej często 39 st. C, co u dzieci stanowi duże niebezpieczeństwo. Gorączka ustępuje zwykle w ciągu 48 godzin. Długo utrzymująca się gorączka może w skrajnych przypadkach wywołać u dziecka drgawki. Jeśli do tego dojdzie, należy rozluźnić ubranie dziecka i ułożyć je na boku. Następnie delikatnie przytrzymać ciało dziecka, asekurując głównie okolice głowy. Po ataku należy bezzwłocznie wezwać pogotowie. Charakterystycznym objawem choroby bostońskiej jest wysypka, która powstaje po około dwóch dniach od wystąpienia gorączki. Jest to, grudkowa lub pęcherzykowa zmiana skórna pojawiająca się na dłoniach, stopach i w jamie ustnej (na błonach śluzowych gardła, podniebienia, języka, dziąseł oraz policzków), czasem na tułowiu. Powstałe pęcherzyki mogą pękać, prowadząc do owrzodzeń. Wysypka nie powoduje świądu, ale jest bolesna. Szczególnie niekomfortowe dla osoby chorej są zmiany w ustach, ponieważ mogą utrudniać picie i jedzenie. Krostki mają kształt grudek bądź plam o średnicy około 0,3-1 cm i są w kolorze różowo- łososiowym. Wysypka zwykle ustępuje w ciągu 7-10 dni. W przestrzeni zakupowej HelloZdrowie znajdziesz produkty polecane przez naszą redakcję: Odporność Naturell Ester-C® PLUS 100 tabletek 57,00 zł Odporność Iskial MAX + CZOSNEK, Suplement diety wspierający odporność i układ oddechowy, 120 kapsułek 42,90 zł Zdrowie intymne i seks, Odporność, Good Aging, Energia, Beauty Wimin Zestaw z SOS PMS, 30 saszetek 139,00 zł Odporność Bloxin Żel do nosa w sprayu, 20 ml 25,99 zł Odporność Naturell Immuno Hot, 10 saszetek 14,29 zł Choroba bostońska – objawy u dorosłych Przebieg bostonki u dorosłych jest cięższy niż u dzieci, objawy są bardziej uciążliwe i dłużej się utrzymują, jednak ogólny obraz choroby nie różni się znacząco. Ze względu na to, że bostonka u dorosłych jest mało charakterystyczna, często myli się ją z wysypką na tle alergicznym. U dorosłych mogą wystąpić objawy grypopodobne, a następnie wysypka – początkowo w jamie ustnej, potem na dłoniach, podeszwach stóp, ale też pośladkach i w okolicy narządów moczowo-płciowych. Pęcherzyki na skórze są większe od tych w jamie ustnej – ich wielkość wynosi od 3 do 7 mm, mają podłużny kształt i żywoczerwone podłoże. Wysypka zazwyczaj nie powoduje świądu, może jednak dochodzić do pękania pęcherzyków i powstawania owrzodzeń. Choroba bostońska a ospa wietrzna Choroba bostońska i ospa wietrzna często bywają ze sobą mylone. Choć wywoływane są przez wirusy, należą one do różnych szczepów. Czynnikiem różnicującym obie choroby jest umiejscowienie wysypki. W bostonce wysypka zlokalizowana jest w górnej części klatki piersiowej, na stopach, dłoniach, twarzy, w jamie ustnej, czasem na pośladkach. Natomiast w przypadku ospy wietrznej są to głównie kończyny, tułów oraz skóra głowy. Wysypka przy bostonce znika samoistnie po kilku dniach nie pozostawiając żadnych śladów, natomiast wykwity w ospie wietrznej zamieniają się w strupki, których nie należy zdrapywać. Leczenie choroby bostońskiej Chorobę bostońską diagnozuje się wyłącznie na podstawie wywiadu lekarskiego oraz widocznych objawów. Lekarz dokonuje diagnostyki różnicowej z takimi chorobami jak alergia, wiatrówka, rumień wielopostaciowy wysiękowy i wyprysk potnicowy. Symptomy bostonki zazwyczaj ustępują samoistnie po około 7-10 dniach i jeśli wymagają leczenia, jest to leczenie objawowe, ponieważ nie ma skutecznych leków przeciwwirusowych ani szczepionki dedykowanej chorobie bostońskiej. Zalecany jest odpoczynek, nawadnianie się, spożywanie lekkostrawnych posiłków oraz ewentualne zażywanie leków przeciwgorączkowych i przeciwbólowych (paracetamol, ale nie ibuprofen, ponieważ lek ten u dzieci zwiększa ryzyko pojawienia się powikłań). Stosowanie antybiotyków w tym przypadku jest bezcelowe, ponieważ „bostonka” jest chorobą wirusową. Antybiotykoterapia może jedynie osłabić organizm oraz układ odpornościowy. Powstałe po pęknięciu pęcherzyków nadżerki lub owrzodzenia należy odkażać preparatami antybiotykowymi lub barwnikami antyseptycznymi o działaniu osuszającym, przeciwwirusowym i przeciwbakteryjnym. Dodatkowo do płukania gardła można stosować mieszaninę płynnego ibuprofenu i difenhydraminy, co pomaga w łagodzeniu bólu. Kiedy zgłosić się z dzieckiem do lekarza? Rodzice powinni skontaktować się z lekarzem jeśli: Dziecko podczas gorączki nie pije wystarczająco dużo wody i może dojść do odwodnienia, Objawy nie ustępują po 10 dniach, Dziecko ma osłabiony układ odpornościowy lub objawy są poważne , Dziecko jest małe, a w szczególności poniżej 6 miesiąca życia. Choroba bostońska u kobiet w ciąży Choroba bostońska w w pierwszym trymestrze ciąży może być groźna dla płodu i skutkować poronieniem lub powstaniem wad rozwojowych płodu. Zakażenie wirusem na późniejszych etapach ciąży nie jest już tak niebezpieczne. U kobiet w ciąży chorobę leczy się objawowo stosując paracetamol i kontrując odpowiednie nawadnianie organizmu. Choroba bostońska – powikłania W bardzo nielicznych przypadkach obserwuje się powikłania kardiologiczne i neurologiczne takie jak zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie mózgu, ostre zapalenie mięśnia sercowego oraz zapalenie płuc. Choroba bostońska – profilaktyka Jednokrotne przechorowanie choroby bostońskiej nie uodparnia na całe życie, ponieważ to, ile razy zachorujemy zależy od typu wirusa, który wywołał zakażenie. Z tego względu niezwykle ważna jest profilaktyka. Aby skutecznie uchronić się przed zarażeniem wirusem należy przestrzegać kilku podstawowych zasad: Unikać kontaktu z osobą chorą (przytulania, całowania, używania wspólnych przedmiotów), Dokładnie myć ręce po kontakcie ze śliną i innymi wydzielinami chorego oraz po skorzystaniu z toalety, Dezynfekować wspólnie używane powierzchnie i przedmioty, Unikać kąpieli w zanieczyszczonych zbiornikach wodnych, Nie posyłać dzieci do żłobka, przedszkola czy szkoły w czasie trwania zaostrzonych objawów choroby, Przy chorobie bostońskiej można wychodzić na dwór, ale należy unikać kontaktów z innymi osobami. Bibliografia: Kuchciak – Brancewicz Mirosława i wsp., “Choroba bostońska,” Dermatologia Prakt., vol. 1, 2014. “Choroby zakaźne – GIS.” [Online]. Available: [Accessed: 30-May-2020]. Z. Ślebioda and Barbara Dorocka– Bobkowska, “Hand, foot and mouth disease as an emerging public health problem: Case report of familial child-to-adult transmission,” Dent Med Probl., vol. 55, no. 1, pp. 99–104, 2018, doi: “Hand, Foot, and Mouth Disease Symptoms | CDC,” Center for Disease Control and Prevention. [Online]. Available: [Accessed: 30-May-2020]. A. M. Guerra and M. Waseem, “Hand Foot And Mouth Disease,” StatPearls, Dec. 2020. Treści zawarte w serwisie mają wyłącznie charakter informacyjny i nie stanowią porady lekarskiej. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem. Patrycja Nawojowska Zobacz profil Podoba Ci się ten artykuł? Powiązane tematy: Polecamy W dzisiejszym wpisie pod lupę bierzemy bostonkę, która niezależnie od rozmiaru świetnie leczy się homeootycznie. Przypadek tyczy się 2-letniego chłopca, którego przebieg choroby był dość gwałtowny i ostry. Na początku pojawiła się gorączka, następnie zmiany na buzi oraz w jamie ustnej. Mamie ciężko było określić, jak owe zmiany wyglądają oraz wykonać zdjęcia, ponieważ dziecko reagowało płaczem na każdą próbę zajrzenia do jamy ustnej. W żłobku, do którego uczęszczało dziecko, panowała bostonka, a lekarz pediatra potwierdziła chorobę, dzięki czemu mieliśmy szanse dobrać odpowiednie leki. Po krótkim wywiadzie z mamą podane zostały leki homeopatyczne, które wyrzuciły na skórę wszystko to, co ,,siedziało w środku”. Pojawiła się mocniejsza wysypka na buzi, a następnie według prawidłowego przebiegu schodziła w dół. Jak pisał Samuel Hahnemann, ojciec homeopatii, w swoich książkach prawidłowy proces leczenia przebiega od wewnątrz na zewnątrz (stąd mocny wyrzut) oraz z góry na dół. I tak właśnie było w tym przypadku. Gorączka ustąpiła jako pierwsza, następnie wyleczyła się cera, tułów, a na samym końcu zmiany na nogach i stopach. Leczenie po 72h było kontynuowane już tylko jednym lekiem homeopatycznym, który pasował do całości objawów. Świąd, który towarzyszył na samym początku, w miarę szybko ustępował i mimo widocznej jeszcze wysypki od razu zauważono poprawę stanu zdrowia dziecka. Przy chorobie towarzyszył mu dobry humor i apetyt. Zostaje tylko dodać, że współpraca z rodzicem przebiegła na medal, dzięki czemu udało się nam, po raz kolejny pomóc homeopatią, nie obciążając organizmu lekami chemicznymi ani maściami. Za to kochamy homeopatię i zawsze będę wdzięczna, za efekty jakie daje u moich pacjentów. Potrzebujesz pomocy? Zadzwoń do nas lub napisz 😀 tel: + 48 692-433-825 e-mail: gabinet@ Choroba bostońska bywa mylona z ospą wietrzną - w przebiegu obu pojawia się wysypka. Ale chorobę bostońską wywołuje inny wirus, objawy zaś - przede wszystkim umiejscowienie wysypki - też są inne. Wirus bostoński atakuje najczęściej dzieci, ale dorośli też czasem chorują. Dowiedz się, jak rozpoznać chorobę bostońską oraz na czym polega leczenie bostonki. Choroba bostońska: objawy. Czy to ospa wietrzna czy bostonka? Choroba bostońska (bostonka), zwana też wysypką bostońską, wywołują wirusy Coxsackie z rodziny enterowirusów - są to najczęściej wirusy Coxsackie A5, A9, A10, A16, B1, and B3 oraz enterowirus 71 (EV 71). Niektórzy błędnie podają, że za rozwój choroby odpowiada wirus bostoński. Zakażenie bostonką następuje poprzez kontakt z wydzielinami osoby chorej lub bezobjawowego nosiciela („choroba brudnych rąk“), przy czym istotne jest, że wirusy wydalane są z kałem nawet przez kilka tygodni po ustąpieniu objawów. Ze względu na dużą zakaźność czasami spotyka się zakażenia epidemiczne w żłobkach, przedszkolach i innych skupiskach. Spis treściChoroba bostońska: wysypka i inne objawyChoroba bostońska: diagnostykaChoroba bostońska: leczenie Aby opisać to schorzenie specjaliści używają również nazw: enterowirusowe zapalenie jamy ustnej z wysypką wysypka pęcherzykowa, czyli choroba ręki, stopy i ust enterowirusowe pęcherzykowe zapalenie jamy ustnej z wypryskiem enterowirusowa gorączka wysypkowa choroba ręki, stopy i ust (hand, foot and mouth disease – HFM) Profesjonalne piśmiennictwo nie stosuje nazwy choroba bostońska, nie obejmuje jej również Międzynarodowa Klasyfikacja Chorób ICD-10. Na bostonkę chorują najczęściej dzieci w wieku od 2 do 10 lat, ale chorobę bostońską rozpoznaje się także wśród dorosłych¹. O ile u dzieci ma ona przebieg łagodny, a wyzdrowienie następuje w ciągu około 7-10 dni i choroba nie pozostawia następstw, o tyle jej przebieg u ludzi dorosłych bywa bardziej uciążliwy i długotrwały, z możliwymi ogólnoustrojowymi powikłaniami kardiologicznymi bądź neurologicznymi¹. Rzadko dochodzi do takich powikłań u dzieci. Sporadycznie opisywano przypadki zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych oraz ostrych zapaleń płuc lub mięśnia sercowego. Choroba bostońska: wysypka i inne objawy Główne objawy choroby bostońskiej to: gorączka (określana także jako gorączka bostońska) ból gardła ogólne złe samopoczucie wysypka czasami towarzyszą im brak apetytu, nudności, wymioty i biegunka powiększenie węzłów chłonnych szyjnych Wysypka w przebiegu choroby bostońskiej: ma formę surowiczych pęcherzy o średnicy 1-3 mm, przypomina tę przy ospie wietrznej występuje jednak tylko na dłoniach i stopach oraz w jamie ustnej i gardle - zajmują one tylną ścianę gardła, podniebienie miękkie, język, dziąsła i błonę śluzową policzków niekiedy zdarza się również, że grudkowa osutka pojawia się też na skórze innych części ciała, np. na pośladkach lub tułowiu pęcherzyki, zwłaszcza te w ustach, są bardzo uciążliwe. Łatwo pękają, w wyniku czego powstają ostro odgraniczone nadżerki na czerwonym podłożu, często bolesne, które sprawiają, że trudno jeść czy pić cokolwiek Następnie na skórze pojawiają się bardzo charakterystyczne podłużne (owalne lub eliptyczne) szare pęcherzyki o cienkiej pokrywie wielkości 3-7 mm, osadzone na żywoczerwonym/wiśniowym podłożu. Zmiany najczęściej umiejscowione są na dłoniach, podeszwach stóp oraz bocznych powierzchniach rąk i stóp, jednak plamki i pęcherzyki mogą występować również na pośladkach i w okolicy narządów płciowych; bardzo rzadko występują na twarzy, kończynach i tułowiu¹. Choroba bostońska: diagnostyka Lekarz powinien odróżnić chorobę bostońską od innych chorób, które objawiają się wysypką. Przede wszystkim od ospy wietrznej - w tym przypadku zmiany są rozsiane na skórze tułowia, kończyn, twarzy i nawet w obrębie owłosionej skóry głowy. Rozmieszczenie zmian przypomina niebo usiane gwiazdami. Lekarz powinien też odróżnić chorobę bostońską od alergii - tutaj pojawia się nasilony świąd oraz obecność zmian rozsianych, na skórze całego ciała. Kolejnym częstym rozpoznaniem jest rumień wielopostaciowy wysiękowy (odmiana mniejsza) w przebiegu opryszczki pospolitej – tu wykwity skórne są z reguły większe i mają kształt tarczy Choroba bostońska: leczenie Schorzenie, jak wiele innych chorób wirusowych, wymaga leczenia objawowego. Podaje się środki przeciwgorączkowe i przeciwbólowe. Pęcherzyki wysypki należy osuszać tak jak przy ospie płynami i kremami antywirusowymi czy fioletem gencjanowym, które można kupić w aptece. Ważne jest, aby pacjent nie rozdrapywał ani nie wyciskał treści pęcherzy, gdyż to może doprowadzić do wtórnych zakażeń bakteryjnych. Aby zapobiec świądowi i pieczeniu, w niektórych przypadkach wskazane jest włączenie leków przeciwhistaminowych. Pudrów unikamy, bo sprzyjają bakteryjnym nadkażeniom. Choroba w większości przypadków przebiega łagodnie. Bardzo rzadko zdarzają się powikłania w postaci zapalenia opon mózgowych. Co ważne, przebycie bostonki nie chroni przed ponownym zachorowaniem. Wirusy Coxsackie: powód wielu chorób Wirusy z rodzaju Coxsackie, które powodują chorobę bostońską, odpowiedzialne są także za zwykłe przeziębienie, zapalenie gardła i wirusową anginę oraz letnią biegunkę u niemowląt. Bywają też przyczyną poważnych chorób: zapalenia mięśnia sercowego i zapalenie trzustki. Istnieje teoria, która właśnie z zakażeniem wirusami Coxsackie wiąże cukrzycę typu 1. Według niej to właśnie te wirusy niszczą komórki wyspowe trzustki odpowiedzialne za produkcję insuliny. Bibliografia: 1. Kuchciak-Brancewicz M., Bienias W., Kaszuba A., Choroba bostońska, "Dermatologia Praktyczna" 2014, nr 1 Czytaj też: Odra: przyczyny, objawy, leczenie, powikłania, szczepienie Koklusz u dorosłych: dlaczego dorośli chorują na krztusiec? Jaka to choroba? Pytanie 1 z 12 Co dolega temu dziecku? Atypowe zapalenie skóry Atopowe zapalenie skóry Atypiczne zapalenie skóry Czym jest bostonka i jak ją leczyć? Jakie są jej objawy i przyczyny? Kto i jak może się zarazić bostonką? Boston to miasto uniwersyteckie leżące na wschodnim wybrzeżu Stanów Zjednoczonych. Może kojarzyć się z Harvardem, maratonem bostońskim czy z wydarzeniem historycznym, jakim była tzw. "herbatka bostońska". Właśnie tam doszło do pierwszego wybuchu epidemii - choroba wirusowa Bostonka to choroba zakaźna znana również jako choroba dłoni, stóp i jamy ustnej HFMD (z ang. hand, foot and mouth disease), a także nazywana enterowirusowym pęcherzykowym zapaleniem jamy ustnej z wypryskiem. Infekcja ta wywoływana jest przez wirusy z grupy Coxsackie należące do występujących powszechnie enterowirusów. Z kolei nazwa choroby pochodzi od miasta, w którym po raz pierwszy została odnotowana epidemia tej choroby. Kto i jak może zarazić się bostonką? Bostonka dotyka przede wszystkim dzieci poniżej 10. roku życia, najczęściej w wieku przedszkolnym, jednakże są odnotowywane przypadki zachorowania na tę chorobę także u osób dorosłych, w szczególności z zaburzeniami odporności. Ogólny obraz choroby w przypadku dorosłych nie różni się od przebiegu bostonki u dzieci, jednak u osób dorosłych objawy mogą być bardziej dotkliwe. Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową, tj. poprzez kontakt z osobą chorą, jej wydalinami (wirus występuje w kale) i wydzielinami, np. z nosa, gardła, śliną, a także podczas kaszlu i kichania oraz na skutek styczności z płynem z pękających pęcherzyków, które pojawiły się na skórze chorego. Bostonka jest zaliczana do tzw. chorób brudnych rąk, ponieważ zarazić się nią można także w wyniku kontaktu z przedmiotami i powierzchniami wcześniej zanieczyszczonymi wydzielinami lub wydalinami osoby zakażonej, np. po wizycie w toalecie czy podczas zmiany pieluchy u dziecka. Ponadto skażona fekaliami woda, bądź pożywienie, a w okresie letnim – baseny i kąpieliska, mogą być również źródłem infekcji. Choroba przenosi się bardzo łatwo pomiędzy ludźmi. Z tego powodu jej zaraźliwość jest bardzo duża, zwłaszcza wśród dzieci przebywających w zbiorowiskach, np. na koloniach, wczasach, w przedszkolach i szkołach. Jakie są objawy bostonki? Okres wylęgania bostonki, tj. czas upływający od narażenia na czynnik zakaźny do wystąpienia objawów choroby, wynosi od 3 do 5 dni. Początkowo pojawiające się symptomy są mało specyficzne i można pomylić je ze zwykłym przeziębieniem. Są to: osłabienie, brak apetytu, dreszcze, gorączka. W dalszym etapie choroby w pierwszej kolejności zaczynają pojawiać się pęcherzyki i grudki w jamie ustnej, opisywane jako herpangina, tj. ostre zapalenie gardła. Powstałe zmiany mogą pękać i powodować owrzodzenia na języku, dziąsłach oraz wewnętrznych powierzchniach policzków. Osoby chore odczuwają silny ból gardła, który może uniemożliwiać przełykanie i tym samym spożywanie pokarmów. Poza zmianami w obrębie jamy ustnej, w przebiegu bostonki występuje również wysypka o charakterze grudkowo-pęcherzykowym na wewnętrznej części dłoni oraz podeszwach stóp, czasem także na pośladkach. Wysypka ta to zazwyczaj małe, czerwone plamki zawierające płyn. Mogą one powodować uczucie dyskomfortu dla chorego (ból i pieczenie), jednak zazwyczaj nie wywołują świądu - wysypka nie swędzi. Zakażenie wirusem wywołującym bostonkę może przebiegać także skąpoobjawowo, a nawet bezobjawowo. Należy jednak pamiętać, że takie osoby - u których nie zaobserwowano objawów, bądź są one bardzo łagodne - mogą mimo to być źródłem zakażenia dla innych. Jak odróżnić bostonkę od ospy albo alergii? Bostonka może być błędnie diagnozowana i mylona z innymi schorzeniami. Pomylić ją można między innymi z ospą wietrzną, inaczej zwaną wiatrówką. Najczęściej zadawanym wówczas pytaniem jest: Jakie są różnice między bostonką a ospą wietrzną? Przede wszystkim należy uwzględnić umiejscowienie wysypki. W przypadku wiatrówki zmiany skórne rozsiane są w obrębie twarzy, tułowia, a także kończyn, natomiast jeśli chodzi o bostonkę - lokalizacja wysypki to głównie dłonie, stopy i jama ustna. Charakterystyczną cechą dla ospy wietrznej jest także pojawianie się wykwitów skórnych rzutami, przez co widoczne zmiany na skórze mogą być na różnych stadiach zaawansowania. Innym błędnym rozpoznaniem może być alergia, jednakże należy zwrócić uwagę, że zmianom alergicznym często towarzyszy świąd, a ich rozmieszczenie może być na całym ciele. Jak długo utrzymują się objawy bostonki? Bostonka to choroba o charakterze samoograniczającym się, co oznacza, że jej objawy ustępują samoistnie, niezależnie czy leczenie zostanie wdrożone czy nie. Ile trwa bostonka? Czas utrzymywania objawów wynosi około 7-10 dni. Jednakże po ustąpieniu choroby często obserwowanym zjawiskiem jest złuszczanie się płytki paznokciowej oraz pojawienie się tzw. linii Beau - poprzecznych bruzd lub wgnieceń na paznokciach. Bostonka - czy trzeba iść do lekarza? Bostonka ma zazwyczaj łagodny przebieg i ustępuje samoczynnie, jednakże warto udać się do lekarza, który postawi odpowiednią diagnozę i wykluczy inne schorzenia, z którymi można pomylić tę chorobę. Konsultacja lekarska jest zalecana również w przypadku osób ze stwierdzonymi zaburzeniami odporności, a także gdy objawy są nasilone bądź nie ustępują, a stan osoby chorej wzbudza niepokój. Czy można wychodzić na dwór podczas bostonki? O ile osoba chorująca na bostonkę czuje się na siłach i nie ma gorączki - nie ma przeciwskazań do krótkiego wyjścia na zewnątrz. Można się przewietrzyć w trakcie choroby, jednakże należy pamiętać, aby być ostrożnym i nie przebywać w miejscach, w których są inni ludzie, aby nie doszło do rozprzestrzenienia się wirusa. Powikłania bostonki Choroba ma zazwyczaj łagodny przebieg i w zdecydowanej większości przypadków nie wywołuje powikłań. W przypadku drapania zmian i pękania pęcherzyków może dojść do wtórnych zakażeń bakteryjnych powstałych zmian skórnych. Ciężki przebieg choroby natomiast odnotowywany jest głównie w krajach azjatyckich. W takim wypadku może być ona powikłana objawami neurologicznymi, np. zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych. Czy są testy na bostonkę? Zakażenia wirusami Coxsackie mogą być wstępnie diagnozowane na podstawie objawów klinicznych, jednakże ze względu na mało charakterystyczne symptomy można wykonać badania wirusologiczne. Mają one szczególnie znaczenie w przypadku pacjentów, którzy wymagają hospitalizacji. W laboratoriach diagnostycznych dostępne są testy serologiczne, które wykrywają obecność przeciwciał, tj. specyficznych białek, które powstały na skutek kontaktu z wirusem. Należy jednak pamiętać, że grupa tych wirusów jest rozległa i istnieje ich wiele serotypów. Bostonka powodowana jest najczęściej przez serotyp A16 wirusa Coxackie oraz Enterowirus 71. Jak leczyć bostonkę? Nie ma szczepionki przeciwko wirusowi wywołującemu bostonkę. Leczy się ją objawowo, tzn. leczenie skupia się na łagodzeniu symptomów choroby, a nie usuwaniu jej przyczyn. W celu zbicia gorączki stosowane są leki na bazie paracetamolu (np. Apap, Efferalgan, Pedicetamol, Paracetamol Hasco), bądź ibuprofenu (np. Ibufen, Nurofen dla dzieci, Ibupar, Ibum), a w przypadku bólu gardła tabletki do ssania, spraye i roztwory do płukania o działaniu przeciwbólowym, miejscowo znieczulającym i odkażającym (np. Orofar Junior, Envil Gardło, Septolete Ultra, Gardimax, Uniben, Glimbax). Wskazane jest także, aby odpowiednio dbać o powstałe zmiany skórne. Po wcześniejszym obmyciu skóry i dokładnym jej osuszeniu (każdorazowo należy używać czystego ręcznika) można sięgnąć po środek o działaniu antyseptycznym (np. Octenisept, Oktaseptal, Maxiseptic). W celu złagodzenia dyskomfortu stosowane mogą być miejscowe środki chłodzące oraz ułatwiające zasuszanie zmian (np. Poxclin Coolmousse, Virasoothe, Tanno-Hermal, PoxOUT). Aby przeciwdziałać nadmiernemu łuszczeniu się skóry w miejscu występowania wykwitów skórnych w późniejszej fazie choroby zalecane jest nakładanie kremów i maści nawilżających skórę (np. Alantan Sensitive, Cicatridina, Bepanthen Derm). Podczas leczenia bostonki nie podaje się antybiotyków z względu na to, że jest to choroba wywoływana przez wirusy, a nie przez bakterie. Poza stosowanymi preparatami dostępnymi w aptece warto pamiętać także o odpowiednim nawadnianiu organizmu, ponieważ na skutek gorączki czy nawet z powodu ostrego bólu gardła osoba chora może unikać spożywania wody i innych pokarmów. Czy zachorowanie na bostonkę daje odporność? Jak zapobiec zachorowaniu? Przechorowanie bostonki nie daje gwarancji, że w przyszłości choroba nie dotknie danej osoby raz jeszcze. Układ immunologiczny organizmu nie wytwarza trwałej odporności na tę chorobę, ponadto występuje kilka szczepów wirusów, które ją wywołują, dlatego warto znać zasady jej zapobiegania. Podstawą profilaktyki tej choroby jest: izolacja od osób zakażonych, unikanie korzystania z przedmiotów osobistych osób zakażonych, czyszczenie i dezynfekcja skażonych powierzchni i przedmiotów, stosowanie się do zasad higieny osobistej, przede wszystkim częste mycie rąk. redaktor: Agnieszka Soroko, mgr wszelkich starań, aby nasz artykuł jak najlepiej oddawał dostępne informacje, ale nie można go traktować jako konsultacji farmaceutycznej. Przed zażyciem leku należy przeczytać ulotkę, a w przypadku pytań skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą. Wszystkie podane w artykule nazwy produktów są przykładowe i nie stanowią żadnej formy reklamy. Wszystkie prawa autorskie do artykułu są zastrzeżone przez GdziePoLek sp. z

bostonka w jamie ustnej zdjęcia